کوارتز
💎 کوارتز (Quartz)
🔹فرمول شیمیایی: SiO2
🔹در دو پلیمرف دمای پائین و دمای بالا که هر دو در ردههای مختلف سیستم هگزاگونال متبلور میشوند.
🔹کوارتز در بین کانی های مختلف تقریباً خالص ترین ترکیب شیمیایی را دارد.
🔹طبق عکس سری باون (سری گلدیش) پایدارترین کانی سیلیکاته بوده بنابراین خواص فیزیکی ثابتی دارد و هیچ گاه تجزیه نمی شود.
🔹فاقد کلیواژ بوده و خاصییت پیروالکتریسیته و پیزوالکتریسیته قوی دارد.
🔻محل پیدایش:
🔹کوارتز یکی از کانی های متداول و فراوان سنگ های آذرین، دگرگونی و رسوبی است. حتی همراه کانی های هیدروترمال نیز دیده می شود.
🔹درپگماتیت های گرانیتی قسمت زیادی از سنگ را کوارتز تشکیل می دهد.
🔹در محیط های رسوبی به صورت چرت و فلینت رسوب می کند.
🔹سنگ دگرگونی که تماماً از کوارتز باشد را کوارتزیت می گویند
🔹کوارتز فراوان ترین کانی باطله در رگه های فلزدار گرمابی است.
🔻پیدایش در ایران:
🔹در منطقه کوه گبری رفسنجان ، بصورت ژئودهایی با طول چند متر از کلسدونی ، کوارتز شیری ، دودی ، بنفش و نیز بصورت خوشه های کوارتز یافت می شود.
🔹در نهشته های دگرگونی همدان و ملایر رگه های کوارتز شیری رنگ دیده می شود.
🔻کاریرد:
🔹به عنوان سنگ قیمتی یا تزینی- بصورت ماسه، ساینده، ساخت شیشه ، رنگ ، کاغذ سمباده ، عدسی و ...
💎 کوارتز
⛏ خواص فیزیکی و ماکروسکوپی:
🔹سیستم تبلور: هگزاگونال
🔹شکل بلوری: منشوری با شیارهای افقی بر روی وجوه منشور
🔹رنگ: بی رنگ یا سفید، وجود ناخالصیها آن را رنگین می کند.
🔹جلا: شیشه ای و در برخی از نمونه ها چرب یا درخشان
🔹رخ: فاقد رخ
🔹شکستگی: صدفی
🔹سختی: ۷
🔹وزن مخصوص: ۲/۶۵
💎 کوارتز
🔬خواص نوری و میکروسکوپی:
🔹بی رنگ و فاقد پلی کروئیسم
🔹بلورهای شفاف و عدم تجزیه
🔹رخ: فاقد رخ
🔹برجستگی: بسیار ضعیف
🔹بیرفرنژانس: ضعیف، رنگ های تداخلی آن خاکستری تا سفید سری اول
🔹خاموشی: در مقطع طولی موازی و گاهی اوقات بر اثر فشارهای تکتونیکی و دگرگونی در آن خاموشی موجی رخ می دهد. در مقاطع عمود بر محور نوری این کانی خاموش است.
🔹ماکل: فاقد ماکل
🔹طویل شدگی: مثبت
🔹محور نوری: یک محوری مثبت
🔹در کوارتز تعیین علامت طویل شدگی و زاویه خاموشی به دلیل عدم کلیواژ، ماکل و شکل اتومرف مشکل است.