کاربرد برخی از کانیها
🔹کاربرد برخی از کانیها
🔸انسان در آغاز از کانی ها به همان صورت که از پوستهٔ زمین به‌دست می‌آمدند،استفاده میکرد.
🔸از برخی از کانیها که زیبا ،کمیاب واستحکام خوبی داشتند برای آرایش وتزئین خود استفاده نمود.چون الماس، فیروزه، یاقوت کبود، زمرد، زبرجد، لعل، چشم گربه، عقیق، و دُرّ کوهی و... که کانیهایی کمیاب وقیمتی شدند.
امروزه کانیها کاربرد فراوانی در صنعت دارند که کاربردهای برخی از انها در ادامه ذکر خواهد شد:
🔹آپاتیت: کودهای شیمیایی و اسیدفسفریک
🔹ارتوزها: لعاب چینی و کاشی.
🔹آزبست: پارچهٔ نسوز،توری چراغ،عایق حرارتی، لنت ترمز، لوله و ورقه های سیمانی. کاربرد آن به دلیل نقش آن در بروز بیماری در شُش‌ها، ممنوع شده‌است و به کانی نامهربان معروف است.
🔹الماس: جواهر، ابزار برنده و سایند و سرمتهٔ حفاری
🔹الیوین: جواهر و مواد دیرگداز
🔹آمفیبول: جواهر، پارچه مقاوم در برابر آتش و مواد دیرگداز.
🔹اورانیم:سوخت های هسته ای
🔹باریت: دارو، عکس‌برداری از لوله گوارش، رنگ، پلاستیک، مواد عایق، کاغذ و گِل حفاری.
🔹بنتونیت: گل حفاری ، خاک رنگ بر، جازبهای اب وآلاینده ها، سرامیک ،تصفیه آب، رنگ بری روغن ،قندونوشیدنی ها
🔹بوراکس: شوینده ها وصنایع دیر گداز برای ذوب فلز
🔹پرلیت : مصالح سبک وزن ساختمان
🔹پلاژیوکلاز: جواهر و نمای ساختمان.
🔹پوزولان :مصالح سبک وزن ساختمان
🔹پیروکسن: جواهر، به‌دست آوردن فلزهای کمیاب.
🔹تالک: کاغذسازی، نساجی، لاستیک سازی، صابون خیاطی، صفحه کلید برق، سرامیک‌سازی، حشره‌کش، عایق پشت بام، پودر بچه و مواد آرایشی.
🔹تورمالین: الکترونیک، به‌دست‌آوردن بُر، جواهر.
🔹توریم : سوختهای هسته ای
🔹دولومیت: ساختن آجر برای آستر کوره‌های حرارتی و سیمان پورتلند.
🔹زرنیخ: پزشکی، رنگ سازی، حشره‌کش و تهیه ارسنیک.
🔹زئولیت : درمکمل غذای دام برای رشد اندامها در کشاورزی برای سبک کردن وهوارسانی به خاک ،پرورش ماهی ،پالایش نفت و۰۰۰
🔹ژیپس: ساختمان‌سازی، مجسمه‌سازی، کاغذ، کُندکننده در سیمان پورتلند، افزایش باروری خاک، بتونه نقاشی و برای رشد مخمرها در صنعت غذا.
🔹سدیم کربنات: انواع شوینده ها
سرپانتین: سنگ روکار ساختمان، مواد دیرگداز، به‌دست آوردن منیزیم.
🔹سیلویت: به دست آوردن پتاسیم و کلر و کود شیمیایی.
🔹سیلیس: شیشه سازی
🔹طلا: جواهر، سکه، دندان، ترانزیستورها و دیودها، هواپیماسازی، صنعت فضا و کاتالیزور فرایندهای شیمیایی، آب کاری طلا، مجسمه‌سازی، لوازم الکترونیکی، ساخت آلیاژهای مخصوص
🔹فلوئوریت: ذوب فلزها و ابزارها نوری، خمیر دندان ودهان شویه ها
🔹کائولینیت: ظرف چینی، کاغذ، رنگ و پلاستیک.
🔹کلسیت: سنگ نمای ساختمان، مجسمه‌سازی، سیمان، تصفیه آب، شیشه‌سازی، چرم‌سازی، ابزارهای نوری برای ایجاد نور پلاریزه، کاغذسازی، کودهای کشاورزی و ذوب فلزها.
🔹کوارتز: ساعت‌سازی، ابزارهای نوری و اخترشناسی، کاغذ، شیشه، سمباده و جواهر.
🔹گرافیت: ساخت بوته کوره های فولاد
تهیه واکس،صنعت برق ساخت مداد و ذغال دینام ها ،رنگ سازی،کاهش سرعت نوترون ها در رآکتور اتمی
🔹گوگرد: اسیدسولفوریک، لاستیک سازی، نساجی، دباغی، رنگ سازی، کاغذسازی، مواد منفجره، کبریت سازی، سم دفع آفت، کود و حشره‌کش وکودهای شیمیایی.
🔹مالاکیت: مواد آرایشی، نمای درونی ساختمان و تهیه مس.
🔹مس: صنعت الکتریکی و الکترونیک، لوله سازی، سکه، ظرف، آلیاژ، رنگ آب و سبز، آبکاری، مواد آرایشی،فرایندهای شیمیایی و محلول شوایتزر (حلال سلولز پنبه).
🔹مسکوویت: استفاده در صنعت، استفاده در شیشه سازی
🔹منیزیت: آجر نسوز، به دست آوردن منیزیم
🔹میکا: عایق الکتریکی در رادیو، تلویزیون و دیگر دستگاه‌های الکتریکی، شیشه دریچه کوره‌های ذوب فلز، کاغذ دیواری، لاستیک‌سازی، کاغذ معمولی، رنگ روغن نسوز، طلق سماور و چراغ آشپزخانه.
🔹نقره: جواهر، سکه، کاغذسازی و کاتالیزور فرایندهای شیمیایی.
🔹هالیت: سدیم و کلر، شوینده‌ها، پارچه‌بافی، چوب بری، رنگرزی، چرم سازی، کودسازی، نگهداری مواد غذایی و خنک‌کنندهٔ موتور یخچال، مصارف خوراکی نمک
🔸از بسیاری از کانیها نیز فلزهای مهمی به دست می‌آید یا در فرایند تولید فلز به کار می‌روند:
🔸سیدریت، مانیتیت، هماتیت و لیمونیت (کانه های آهن)
🔸اسمیت سونیت و اسفالریت ( کانه های روی)
🔸سروزیت و گالن (کانه های سرب)
🔸 کالکوسیت، کالکوپیریت و کوپریت (کانه های مس).
